Zebrał i opracował: Adam A. Pszczółkowski
Wróć do strony głównej:
SZLACHTA ZIEMI RÓŻAŃSKIEJ (Rycerstwo ziemi różańskiej-admin)
Ziemia Różańska, wydzielona z dawnej Kasztelanii Ciechanowskiej, położona na północnym Mazowszu, znajdowała się pomiędzy Ziemiami Ciechanowską a Łomżyńską. Obejmowała ona obszar 922 km2. Od końca XIV wieku aż po 1793 rok w jej skład wchodziły dwa powiaty różański i makowski, których stolicami były starożytne grody książęce (potem królewskie): Różan i Maków. Dnia 30.12.1793 roku, po reformie administracyjnej Sejmu Grodzieńskiego, do Ziemi Różańskiej zgłosił akces powiat przasnyski. Tak powiększona Ziemia istniała do końca 1798 roku, gdy pruski zaborca utworzył własne powiaty (kreisy). Wówczas to pierwotny obszar Ziemi Różańskiej został wcielony do nowego powiatu pułtuskiego.
Ziemia Różańska obejmowała swym obszarem parafie: Gąsewo, Maków, Nowa Wieś, Różan, Sieluń, Szelkowo, Szwelice oraz niewielkie skrawki parafii Karniewo, Lubiel, Ostrołęka, Podoś (Płoniawy), Pułtusk, Węgrzynowo i Zambski. W 1676 roku z części parafii Gąsewo, Maków i Szelkowo została wydzielona nowa parafia Czerwonka, ufundowana przez Jana Ciemniewskiego. W 1778 roku z części parafii Nowa Wieś oraz obszarów puszczańskich (Płodownica) utworzona została parafia Baranowo, ufundowana przez Kazimierza hr. Krasińskiego, oboźnego wielkiego koronnego. Także w 1778 roku z powodu trudności komunikacyjnych (wylewy rzeki Narew) wsie Sielc i Strachocin zostały odłączone od parafii Zambski i dołączone do Szelkowa.
Stan uprzywilejowany (szlachta) Ziemi Różańskiej składał się głównie z drobnej, ubogiej szlachty dziedziczącej na cząstkach wsi. Rody drobnoszlacheckie były niemiłosiernie rozrodzone (stąd obok nazwisk, używały jeszcze dodatkowo przezwisk czy przydomków). Do rodów zamożnych, o większym znaczeniu, dziedziczących na kilku czy kilkunastu folwarkach, piastujących lokalne urzędy, można zaliczyć: Karniewskich, Przeradowskich, Szygowskich, a także niektóre gałęzie Glinków, Dzierżanowskich, Młodzianowskich, Rzechowskich. Z czasem większe majątki (np. Magnuszewo i Zakliczewo, po wygasłych Magnuszewskich i Zakliczewskich) nabyły tu rody pochodzące z sąsiednich ziem. Wraz z majątkami, przyszło znaczenie i urzędy. Podoscy, Karscy, Kliccy, Ciemniewscy, Krasińscy czy Nowodworscy dołączyli do lokalnej elity.
Drobna szlachta natomiast szukała dróg kariery na kresach wschodnich: na Litwie, Rusi Czerwonej, Podolu… Taką karierę zrobili np. Zabielscy przezwiska Bok, którzy doszli do tytułu hrabiowskiego w Galicji.
Dzieje poszczególnych rodów szlachty różańskiej współcześnie badają następujące osoby:
– Thomas M. Bartołd, USA [Chrzanowski, Krzyżewski, Pomaski]:
– Krzysztof Budny, Warszawa (Budny):
Marcin Gosiewski, Piaseczno [Gosiewski]
Stanisław Łazowski, Warszawa [Zaleski, Załęski]
Maciej Rupiński, Warszawa [Rupiński]
Christa Shukaitis, Willmington, DE, USA [Batogowski, Biedrzycki, Chełchowski, Chrzanowski, Glinka, Głażewski, Kordowski, Krzyżewski, Nakielski, Pomaski, Ślaski)
Annita and Walt Zalenski [Załęski]
Franciszek Żerański, Warszawa (Żerański)
[Nie stój, nie czekaj, dopisz się do tej listy!!!]
!!!WSZELKIE UZUPEŁNIENIA I SŁOWA OSTREJ KRYTYKI MILE WIDZIANE!!!
SPIS RODÓW ZIEMI RÓŻAŃSKIEJ
nazwisko | oboczność | gniazdo | przysiółki | parafia | herb | przezwisko |
Batogowski | Batogowo | Biernaty, Derlaty, Flasy, Nagórki, | Gąsewo | Radwan | Łazarczyk, Wacławik | |
Bełdycki | Bełdyki | Urbanki, Wylazłe | Różan | Prus III ? | ||
Biedrzycki | Biedrzyce | Falki, Klimki, Koziegłowy (Koziaki), Stara Wieś | Gąsewo | Rawicz | Falk, Gnatysik, Grot, Kędziesz, Klimczak, Pasternak, Rafalczyk, Siestrzanek | |
Bobiński | Głażewo-Bobino | Sieluń | Kościesza | |||
Borucki | Boruty | 1) Kurzątki,
2) Rzwień |
1) Gąsewo,
2) Różan |
Chołuj, Nagórny, Pieczonka | ||
Brzozy | Brzuzy | Brzoze | Wielkie, Małe | Różan | Złotogoleńczyk | |
Budny | Budne | Sowięta | Nowa Wieś | Jastrzębiec, Starża, Kościesza | Bartosik, Matuszkowicz, Mateulczyk, Mikołajczyk, Osk, Pawczyk, Pawelczyk, Pietrzyk, Podolin, Przedborczyk, Przednik, Reklik, Zbrzeźny | |
Budzyński | Budziński | Budzyno | Bolki, Cygany, Nawiry, Walędzięta, | Maków | Dąbrowa, Szeliga | Bolk |
Chełchowski | Chełchy | 1) Mamełki, Sałki, Wszebory, Rafały
2) Cibory, Dzierżki, Kmiece |
1) Gąsewo
2) Karniewo |
Lubicz | 1) Czyż, Łusecz, Malik, Rzepka, Mamełka
2) Chromik, Dzierżek, Kordal, Prawda, Zidziak |
|
Chojnowski | Chojnowo | Chojnówko | Gąsewo | Lubicz, Łada | Nadstawny | |
Chrzanowski | Chrzanowo | 1) Brody, Bronisze, Godawy, Hieronimki, Kęsiki, Marki, Tworki
2) b.n. |
1) Maków,
2) Różan |
Złotogoleńczyk, Suchekomnaty | 1) Bronisz, Brożek, Dudek, Dziki, Fantaska, Filozof, Geszczyk, Góray, Jezusek, Kulasik, Kurlega, Maślak, Piwowarczyk, Powałka, Reczek, Wilk
2) Piaseczny, Szymończyk, Włodarczyk |
|
Chyliński | Chyliny | Leśne, Nadrzeczne | Maków | Jastrzębiec | ||
Dąbrowski | Dąbrówka | Czerwonka | Dąbrowa | Kurzydym | ||
Długołęcki | Długołęka | Wielka, Koski | Sieluń | Grzymała | ||
Dobrołęcki | Dobrołęka | Stara, Maćki | Ostrołęka | Godziemba | ||
Dzierżanowski | Dzierżanowo | Szwelice | Grzymała | |||
Gierwatowski | Giewartowski | Gierwaty | Stara Wieś, Szeligi, Śledzie, Zarzeczne | Sieluń | Szeliga | Król |
Glinka | Glinki | Rafały, Sadykierz, Stara Wieś, Ziemaki | Gąsewo | Trzaska | ||
Głażewski | Głazowski | Głażewo | Bobino, Cholewy, Kołaki, Kołaki nad Różem, Rawki, Rembiele, Święszki, Wity | Sieluń | Cholewa | Redzmik |
Głodkowski | Głódki | Szwelice | Dąbrowa | Habrańczyk (Abramczyk), Łukaszyk, Żydzik | ||
Gołębiewski | Gołembiewski | Gołębie | Sieluń | |||
Gosiewski | Gosie | Urbanki | Różan | Ślepowron | ||
Gutowski | Guty | Wielkie, Małe | Gąsewo | Jeziora | Biernat, Brandurek, Chromy, Domińczyk, Gąsiorek, Idziak, Krupa, Maciejczyk, Pieścik, Ptaszczyk, Szymczak, Pawlak, Gogol | |
Karniewski | Karniewo | Karniewo | Dąbrowa | |||
Kołakowski | Kułakowski | Kołaki | Głażewo, Zagnatowo | Sieluń | Kościesza | |
Konarzewski | Konarzewo | Bolesty, Zawady | Karniewo | Jastrzębiec, Pobóg | ||
Kordowski | Kordowo | Ostrołęka | ||||
Kownacki | Pomaski-Kownaty | Szwelice | Suchekomnaty | |||
Krzyżewski | Krzyżewo | Borowe, Głutki, Marki, Nadrzeczne, Stare-Jurki | Podoś | Grzymała | Jurkowicz, Oprzędek, Woźny | |
Kurzątkowski | Kurzątki | Gąsewo | Awdaniec | |||
Łasiewicki | Łasiewity | Kusie, Prusy, Pruski | Różan | |||
Łaskarzewski | Łaskarz | Łaskarze | Ostrołęka | Godziemba | Mączka | |
Magnuszewski | Magnuszewo | Wielkie, Kotowe | Szelkowo | Radwan | ||
Majkowski | Maykowski | Majki-Tykiewki | Gąsewo | Kościesza | Gradowaty, Kluszyk. Mączyk, Skaik, Dziobczak, Adamczyk, Gąsior, Brykcy, Marcjanik, Wawrzyńczak, Szcześniak, Jakubczak, Zbrzeźny, Kotek | |
Małkowski | Małki | Różan | ||||
Mamiński | Mamino | Lipniki, Średniaki (Srzednie), Wyszki | Gąsewo | Trzaska?, Radwan? | Biernacik, Czechnik, Jaroszyk, Kolimas, Komedajczyk, Konarczyk, Misiorek, Sieluszyk, Szlesz, Śledzik, Podleśny | |
Miłuński | Miłoński | Miłuny | Różan | |||
Młodzianowski | Młodzianowo | ` | Węgrzynowo | Dąbrowa | ||
Modzelewski | Modzele | Sieluń | Modzela | |||
Mroczkowski | Mroczki | Bliższe, Kawki, Rembiszewo | Różan | Prus III ? | ||
Mrozowski | Mrozy | Różan | Prus III ? | |||
Nakielski | Nakły | Ostrołęka | ||||
Napiórkowski | Napierkowski | Napiórki | Butne, Ciężkie, Gardziołki, Kmotry, Ładne | Różan | Prus III | Jagoda, Kłosek, Wilk |
Nożewski | Nożewo | Nożewko, Niedzwiedzie | Ostrołęka | Godziemba | ||
Ochenkowski | Ochenki | Stare, Nowe | Sieluń | Grzymała | ||
Ogonowski | Ogony | Sieluń | Augustynik, Krypik, Krzysztofczyk, Szafrańczyk, Zbrzezny | |||
Olkowski | Olki-Kurzątki | Gąsewo | Bąk, Mikojałczyk, Kur, Suchar, Otłożek, Jurczyk, | |||
Orzycki | Orzyc | Szelkowo | ||||
Perzanowski | Perzanowo | Czerwonka | Jastrzębiec | |||
Pomaski | Pomaski | Jałbrzyki, Kownaty, Michały, Sikuty, Wielkie | Szwelice | Jastrzębiec, Trzaska | Fiutak, Wieczek, Wyroda | |
Ponikiewski | Ponikiew | Wielka, Mała | Różan | Trzaska | ||
Pruszkowski | Pruszki | Różan | Złotogoleńczyk ? | |||
Przeradowski | Przeradowo | Zambski Kościelne | Półkozic | |||
Rawa | Rawy-Kurzątki | Gąsewo | Rawicz | Piotrowicz, Słabucik | ||
Rembiszewski | Mroczki-Rembiszewo | Różan | Prus | |||
Rogalski | Rogale | Gąsewo | Bronisik, Olejarczyk, Walendziak | |||
Rostkowski | Rostki | Kaptury, Strużne | Szelkowo | Szeliga, Lubicz | ||
Rupiński | Rupino | Pokrzywnica | Sieluń | Radwan | Gawron, Głuszczak, Kowalczyk | |
Rzechowski | Rzechowo | Gać, Różanica, Wielkie, Rzechówko | Gąsewo | Dąbrowa | Sokół, Szpieg, Tokarz | |
Rzewnicki | Rzwień | Boruty, Chrzczany | Różan | Złotogoleńczyk | ||
Słowikowski | Słowiki | Czerwonka | Suchekomnaty | |||
Staszewski | Stasie-Kurzątki | Gąsewo | ||||
Stępnowski | Stepnowski | Stepna | Michałki, Stara Wieś | Ostrołęka | Chorążyk, Lesik, Piotarczyk, Siewak, Walechart, Gola | |
Strzemieczny | Strzemieczne | Franki, Hieronimy (Hieronimowięta), Klusy, Niemierze, Oleksy (Alexice), Sadykierz, Sędki, Smogorzewo, Wiosny | Sieluń | Prus II | Czapnik, Knysępa, Kukawka | |
Szelski | Sielski, Siedlski | Sielc | Szelkowo | |||
Szygowski | Szygi | Różan | Trzaska | |||
Ślaski | Szlaski | Ślasy-Złotki | Szwelice | Grzymała | Dukat, Gock, Szymanik, Woch, Żyłkowicz | |
Śledziewski | Śledź | Śledzie | Sieluń | Zagroba | ||
Zabielski | Zabiele | Piliki, Wielkie | Nowa Wieś | Trzaska | Bok, Nadolny, Wdowik, Ziemaczyk | |
Zakliczewski | Zakliczewo | Maków | Modzela | |||
Zaleski | Zalesie | Cieciórki, Wielkie | Gąsewo | Sobotka, Dobek | ||
Załęski | Załęże | Biernaty, Duchniki, Eliasze, Gardki, Józwy, Ponikiewka, Rzezaki, Sędzięta, Tomki, Wielkie, Wypychy | Różan | Prus I ? | Duchnik, Dzielczyk, Eliasik, Hrabia, Serafińczyk, Śliwka, Sokół, Cybula, Łaszczyk, Tyburcy, Depuda | |
Zawadzki | Zawady-Ponikiew | Różan | Wawrzyńczyk | |||
Zelkowski | Zelki | Chrzanowo, Dąbrowne | Szwelice | Dąbrowa | ||
Żebrowski | Żebry | Chudek, Dziwany, Grzymki, Kończany, Koski, Ostrowy, Perose, Pieczyska, Podsędki, Sławki, Stara Wieś, Wierzchlas, Żabino | Sieluń, Ostrołęka, Nowa Wieś | Jasieńczyk, Półkozic | Choszczyk, Ciok, Flesz, Graczyk, Grzegorczyk, Kolnik, Marczyk, Olearczyk, Paproszek, Ruszczyk | |
Żerański | Żerań | Duży, Mały, Leśniki | Sieluń | Godziemba | Adlis, Choromańczyk, Godzieba, Falconi, Kromik, Kuklak, Skiba |
URZĘDY ZIEMI RÓŻAŃSKIEJ
urzędy ziemi różańskiej |
Skład osobowy w 1778 |
Skład osobowy w 1792 |
podkomorzy | Michał Krasiński | Michał Karski |
starosta | Jan Łempicki | Jan Łempicki |
chorąży | Michał Karski | Mikołaj Glinka |
sędzia ziemski | Jan Ciemniewski | Jan Ciemniewski |
stolnik | Adam Przeradowski | Ignacy Karniewski |
podczaszy | Andrzej Zieliński | Adam Przeradowski |
podsędek | Maciej Przeradowski | Adam Rzechowski |
podstoli | Adam Nowodworski | Adam Nowodworski |
cześnik | Karol Klicki | Stanisław Klicki |
łowczy | Wojciech Chądzyński | Józef Klicki |
wojski | Tomasz Ciemniewski | Jan Karski |
pisarz ziemski i grodzki | Wiktor Karniewski | Jakub Górski |
miecznik | Franciszek Przeradowski | Franciszek Przeradowski |
wojski mniejszy | Adam Karniewski | Józef Strepo-Buczyński |
skarbnik | Jakub Gogolewski | [Jakub Gogolewski] |
podstarości i sędzia grodzki | Jan Łempicki | Balcer Rzewnicki |
regent ziemski i grodzki | Bohdan N. | Michał Górski |
podwojewodzy różański | Józef Rzechowski | Antoni Glinka |
podwojewodzy makowski | Wojciech Dzwonkowski | |
komornik graniczny | Piotr Dąbrowski | Antoni Gierwatowski |
komornik ziemski (10) | Leon Tymiński, Franciszek Kossakowski, Tomasz Milewski, Stanisław Ślaski, Jakub Zembrzuski, Franciszek Mieszkowski, Marcin Żebrowski, Piotr Brzozy, Walenty Gutowski, Adam Rzechowski | |
burgrabia grodzki (6) | Kacper Wilamowski, Jan Napiórkowski, Tomasz Rzewnicki, Józef Dziedzicki, Piotr Milewski, Jóżef Rawa | |
viceregent różański | Maciej Żebrowski | |
viceregent makowski | Jan Zembrzuski | |
susceptant różański | Lasocki | |
susceptant makowski | Stanisław Zembrzuski | |
królewszczyzny | ||
starosta makowski | Mikołaj Glinka | Mikołaj Glinka |
wójt różański | Jan Łempicki | Jan Łempicki |
wójt makowski | Mikołaj Glinka | Mikołaj Glinka |
TABELA WŁASNOŚCI ZIEMI RÓŻAŃSKIEJ W 1781 ROKU
parafia |
wieś |
szlachta |
kościół |
królewszczyzny |
Baranowo | Budne-Sowięta | Budni, Żmijewski, Kaczyński | ||
Baranowo | Czarnotrzew | Antoni Małachowski starosta ostrołęcki | ||
Baranowo | Dłutówka Król. | Jan Łempicki starosta różański | ||
Baranowo | Olk vel Wólka Olkowska | Jan Łempicki starosta różański | ||
Czerwonka | Cieciórki | szlachta, Dąbrowski | ||
Czerwonka | Czerwonka | Ciemniewski | proboszcz czerwonkowski | |
Czerwonka | Dąbrowka | Dąbrowski, szlachta | ||
Czerwonka | Janopol | Ciemniewski | ||
Czerwonka | Perzanowo | szlachta | Jan Łempicki starosta różański | |
Czerwonka | Słowiki | Zieliński, szlachta [Słowikowski] | ||
Czerwonka | Soje | szlachta, Dąbrowski | ||
Czerwonka | Tłuściec | Ochenkowski | ||
Gąsewo | Batogowo-Biernaty | szlachta* | ||
Gąsewo | Batogowo-Flasy | szlachta* [Głażewski] | ||
Gąsewo | Biedrzyce-Falki | Biedrzyccy, Załęski, Mamiński | ||
Gąsewo | Biedrzyce-Klimki | Antoni Brzozy | ||
Gąsewo | Biedrzyce-Koziaki | Biedrzyccy, Kordowscy, Rzewniccy, Zabielski, Olkowscy, Stepnowski, Glażewski, Batogowscy | ||
Gąsewo | Biedrzyce-Stara Wieś | Biedrzyccy, Gutowski, Załęski, Brzoza | ||
Gąsewo | Boruty-Kurzątki | Olkowscy, Mierzejewski, Budni, Rawi, Majkowski, Mossakowski, Borucki | ||
Gąsewo | Chełchy-Wszebory, -Sałki | Mamińscy, Chełchowscy, Glinka, Głażewski, Chojnowski, Batogowski, Chrzanowski, Napiórkowski | ||
Gąsewo | Chojnowo | Kołakowski, Michowski, Rawa, Chodkowski | książę sieluński | |
Gąsewo | Chojnówko | Dzwonkowski, Głażewski | ||
Gąsewo | Gąsewo | książę sieluński, proboszcz gąsewski | ||
Gąsewo | Glinki-Rafały | Glinki, Białobrzeski | ||
Gąsewo | Guty Małe | Gutowscy, Rzewnicki, Pomaski, Ślaski | ||
Gąsewo | Guty Wielkie | Głażewski, Kossakowski, Gutowscy, Załęscy, Chrzanowscy, Brzoza, Napiórkowski | ||
Gąsewo | Jarzyły | Bogumiła z Mostowskich Glinczyna podkomorzyna łomżyńska | ||
Gąsewo | Kałęczyno | Podoski, Badowski | ||
Gąsewo | Majki-Tykiewki | Żebrowscy, Mossakowscy, Majkowscy, Bogumiła z Mostowskich Glinczyna podkomorzyna łomżyńska | ||
Gąsewo | Mamino-Lipki | Mamińscy, Grzymałowski | ||
Gąsewo | Mamino-Średniaki | Strzemieczni, Mamińscy, Głażewski, Krukowski, Stepnowski, Grabowski | ||
Gąsewo | Mamino-Wyszki | Mamińscy, Napiórkowski, Milewscy, Rawa | ||
Gąsewo | Olki-Kurzątki | Olkowscy, Budny | ||
Gąsewo | Poświętne | proboszcz gąsewski | ||
Gąsewo | Prześniska | Bogumiła z Mostowskich Glinczyna podkomorzyna łomżyńska | ||
Gąsewo | Rawy-Kurzątki | Grabowscy, Wielodroski, Mossakowscy, Wiszowaty, Rawa, Stasiecki, Budni, Wysocki, Olkowski, Kossakowski | ||
Gąsewo | Rawy-Stasie | Mossakowscy, Wiszowaci, Olkowski | ||
Gąsewo | Rogale | Nożewski, Biedrzycki, Rogalski, Krzyżewski, Chełchowski | ||
Gąsewo | Rzechowo-Gać | Podoski, Duczymiński, Czarnowska, Zaleski, Głażewski, Napiórkowski, Gutowski, Załęscy, Olkowscy, Chełchowski, Ruziecki, Biedrzycki, Stepnowski, Dąbrowski, Zabielski, Nożewski, Sokołowski | ||
Gąsewo | Rzechowo-Wielkie | Podoski, Duczymiński, Czarnowska | ||
Gąsewo | Rzechówko | Brzozowski | ||
Gąsewo | Sławkowo | książę sieluński | ||
Gąsewo | Sypniewo | książę sieluński | ||
Gąsewo | Szczeglin | książę sieluński | ||
Gąsewo | Zalesie | Podoski, Duczymiński, Czarnowska, Zalescy, Glinka, Biedrzycki, Załęski | ||
Gąsewo | Zamoście | książę sieluński | ||
Karniewo | Byszewo | biskup płocki | ||
Karniewo | Chełchy-Cibory | Smoleński | ||
Karniewo | Chełchy-Dzierżki | Milewscy, Chełchowscy, Dzieliński, Miłoszewski, Smoleński | ||
Karniewo | Chełchy-Kmiece | Chądzyński | ||
Karniewo | Karniewo | bracia Karniewscy | ||
Karniewo | Ośnica | bracia Karniewscy | ||
Karniewo | Żabino Karniewskie | bracia Karniewscy | ||
Lubiel | Drozdowo | Adam Nowodworski podstoli różański | ||
Lubiel | Łachy | Adam Nowodworski podstoli różański | ||
Maków | Bazar | Mikołaj Glinka starosta makowski | ||
Maków | Budzyno-Bolki | Ogonowski | ||
Maków | Budzyno-Cygany | Jonga | ||
Maków | Budzyno-Nawiery | Krzyżewscy, Chełchowski, Kobylińscy, Mossakowscy, Dembiński, Chrzanowski, Gutowski, Morawska, Głażewski, Mierzejewski, Ossowski | ||
Maków | Budzyno-Walendzięta | szlachta* [Kobyliński, Chrzanowski] | ||
Maków | Chrzanowo-Bronisze | bracia Karniewscy | ||
Maków | Chrzanowo-Godawy | bracia Karniewscy | ||
Maków | Chrzanowo-Marki | bracia Karniewscy, Chrzanowscy | altarysta makowski | |
Maków | Chrzanowo-Tworki | bracia Karniewscy, Chrzanowscy, Tański | ||
Maków | Chyliny-Leśne | Chrzanowski, Gutowski, Chyliński, Pomaski | ||
Maków | Chyliny-Nadrzeczne | Krzyżewski, Załęski, Ostaszewski, Chylińscy, Michał Karski chorąży różański, Kołakowski, Chrzanowski | ||
Maków | Grzanka | Mikołaj Glinka starosta makowski | ||
Maków | Janków | Mikołaj Glinka starosta makowski | ||
Maków | Makownica | Mikołaj Glinka starosta makowski | ||
Maków | Maków miasto | proboszcz makowski | Mikołaj Glinka starosta makowski | |
Maków | Obiecanowo | Babscy | ||
Maków | Słoniawy | Mikołaj Glinka starosta makowski | ||
Maków | Zakliczewo | Michał Karski chorąży różański | ||
Maków | Zakrzewo | Antoni Pęczkowski wojski przasnyski | ||
Nowa Wieś | Chojniki | Anna Rozalia z Hilzenów Mostowska wojewodzina mazowiecka | ||
Nowa Wieś | Grabówko Królewskie | Jan Łempicki starosta różański | ||
Nowa Wieś | Nowa Wieś | Anna Rozalia z Hilzenów Mostowska wojewodzina mazowiecka | proboszcz nowowiejski | |
Nowa Wieś | Płaczkowo | Anna Rozalia z Hilzenów Mostowska wojewodzina mazowiecka | ||
Nowa Wieś | Przystań | Anna Rozalia z Hilzenów Mostowska wojewodzina mazowiecka | ||
Nowa Wieś | Rżaniec Królewski | Jan Łempicki starosta różański | ||
Nowa Wieś | Seburki | Jan Łempicki starosta różański | ||
Nowa Wieś | Wyszel | Jan Łempicki starosta różański | ||
Nowa Wieś | Zabiele-Piliki | Białobrzescy, Czartoryski, Kamieńska, Anna Rozalia z Hilzenów Mostowska wojewodzina mazowiecka, Zabielscy | ||
Nowa Wieś | Zabiele-Wielkie | Białobrzescy, Chełstowscy, Mamiński, Mossakowski, Rawa, Zabielscy | ||
Nowa Wieś | Żebry-Chudek | Białobrzescy, Budni, Filochowski, Glinki, Młodzianowski, Perzanowski, Wysocki, Zabielski, Załęscy, Żebrowscy | ||
Ostrołęka | Dobrołęka Maćki | szlachta* | ||
Ostrołęka | Dobrołęka Stara | Stepnowscy, Zabielscy, Głażewski, Żebrowski, Konarzewski, Rawa, Glinka | ||
Ostrołęka | Kordowo | Kramkowski | ||
Ostrołęka | Łaskarze | szlachta | ||
Ostrołęka | Nakły | Nakielscy, Żebrowscy, Strzemieczni, Krukowski, Ochenkowscy, Załęscy | ||
Ostrołęka | Nożewo i Nożewko | Łempicka, Konarzewscy, Żebrowscy, Korczakowski | ||
Ostrołęka | Stepna-Michałki | Stepnowscy, Młodzianowski, Krukowski, Białobrzeski | ||
Ostrołęka | Stepna-Stara Wieś | Stepnowscy, Zalescy, Bagieński, Chełstowski | ||
Ostrołęka | Żebry-Grzymki | Białobrzescy | ||
Ostrołęka | Żebry-Końcany | szlachta* | ||
Ostrołęka | Żebry-Ostrowy | Żebrowscy, Białobrzescy | ||
Ostrołęka | Żebry-Pieczyska | Żebrowscy, Zaleski | ||
Ostrołęka | Żebry-Sławki | Załęscy, Żebrowscy, Białobrzeski | ||
Ostrołęka | Żebry-Stara Wieś | Żebrowski, Damięcki, Rawi, Białobrzeski, Murawski, Załęski, Gierwatowski | ||
Ostrołęka | Żebry-Wierzchlas | Żebrowscy, Chojnowski, Załęscy, Perzanowski, Murawski | ||
Ostrołęka | Żebry-Zabin | Żebrowscy, Chełchowski | ||
Podoś | Jurczakowizna | Krzyżewscy | ||
Podoś | Krzyżewo-Borowe | Chyliński, Grabowski, Krzyżewscy, Kobyliński, Mossakowski, Pomaski, Zaleski | ||
Podoś | Krzyżewo-Jurki | Biedrzycki, Łempicki, Smoleński, Zabielski, Zaleski | ||
Podoś | Krzyżewo-Marki | Biedrzyccy, Krzyżewscy, Ślaska | ||
Podoś | Krzyżewo-Nadrzeczne | Budny, Grabowski, Krzyżewscy, Moszczeńska | ||
Podoś | Krzyżewszczyzna | Wojciech Krzyżewski | ||
Pułtusk | Kleszewo | biskup płocki | ||
Pułtusk | Lipa | biskup płocki | ||
Pułtusk | Przemiarowo | biskup płocki | ||
Rózan | Bełdyki | szlachta* [Napiórkowski] | ||
Rózan | Brzoze | szlachta* | ||
Rózan | Chrzanowo | szlachta* | ||
Rózan | Chrzczony | szlachta* | ||
Rózan | Gosie | szlachta* [Kunińscy] | ||
Rózan | Łasiewity | szlachta* | ||
Rózan | Małki | szlachta* [Kwiatkowski] | ||
Rózan | Miłuny | szlachta* | ||
Rózan | Mroczki-Kawki | szlachta* | ||
Rózan | Mroczki-Rembiszewo | szlachta* [Olszewski] | ||
Rózan | Mrozy | szlachta* [Kwiatkowski] | ||
Rózan | Napiórki-Ciężkie | szlachta* [Napiórkowski] | ||
Rózan | Napiórki-Gardziołki | szlachta* [Zaleski] | ||
Rózan | Napiórki-Butne | szlachta* | ||
Rózan | Napiórki-Ładne | szlachta* | ||
Rózan | Napiórki-Kmotry | szlachta* | ||
Rózan | Ponikiew Wielka | [Józef Strepo-Buczyński], szlachta* | ||
Rózan | Pruski | szlachta* | ||
Rózan | Prycanowo Folwark | Jan Łempicki starosta różański | ||
Rózan | Różan miasto | proboszcz różański | Jan Łempicki starosta różański | |
Rózan | Rzewnie | folwark* | ||
Rózan | Szygi | folwark* [Szygowski] | ||
Rózan | Załęże Wielkie | folwark* | ||
Rózan | Załęże-Ponikiewka | szlachta* | ||
Rózan | Załęże-Rzezaki, -Gartki, -Sędzięta, -Duchniki, -Eliasze | szlachta* | ||
Rózan | Załęże-Tomki | szlachta* | ||
Rózan | Załęże-Wypychy | szlachta* [Gutowski] | ||
Rózan | Załuże | Jan Łempicki starosta różański | ||
Rózan | Zawady-Ponikiew | szlachta* [Olszewski] | ||
Rózan | Zbądz | szlachta* | ||
Sieluń | Chrzczonki | Białobrzeski, Gierwatowscy, Głażewski, Łasiewicki, Mroczkowski, Napiórkowscy, Strzemieczny, Załęski | ||
Sieluń | Długołęka Wielka | Długołęccy, Idzikowski, Ochenkowski, Stepnowski, Załęski | ||
Sieluń | Długołęka-Koski | Długołęccy, Ochenkowski | ||
Sieluń | Dylewo | książę sieluński | ||
Sieluń | Dyszobaba | proboszcz sieluński | ||
Sieluń | Gierwaty-Stare | Glinka, Gierwatowscy, Rupiński, Złotkowscy, Załęski | ||
Sieluń | Gierwaty-Szeligi | Borucki, Gierwatowscy, Złotkowscy | ||
Sieluń | Glinki | Józefa z Szydłowskich Maciszewska podstolina inowłodzka | ||
Sieluń | Głażewo-Bobino | szlachta* | ||
Sieluń | Głażewo-Cholewy | Głażewscy, Gutowski, Napiórkowski, Stepnowski, Zabielscy, Załęski | ||
Sieluń | Głażewo-Kołaki | [Balcer] Rzewnicki regent ziemski [i grodzki różański] | ||
Sieluń | Głażewo-Kołaki nad Różem | szlachta* | ||
Sieluń | Głażewo-Rawki | Chojnowski, Głażewscy, Kossakowscy, Załęski | ||
Sieluń | Głażewo-Rembiele | szlachta* | ||
Sieluń | Głażewo-Święszki | Ciszkowscy, Głażewscy, Kossakowscy, Małkowski, Załęscy, Żebrowski | ||
Sieluń | Głażewo-Wity | Chełchowski, Glinki | ||
Sieluń | Gołębie | Brodowski, Gołembiewski, Glinki, Józefa z Szydłowskich Maciszewska podstolina inowłodzka, Zabielski | ||
Sieluń | Kołaki-Zagnatowo | Głażewski, Kołakowscy, Mierzejewscy, Modzelewscy, Załęscy, Zaleski | ||
Sieluń | Młynarze | Chełchowski, Długołęccy, Gierwatowscy, Grzymałowski, Ogonowski, Żerańscy, Zaleski | ||
Sieluń | Modzele | Długołęcki, Korczakowscy, Modzelewscy, Napiórkowscy, Śledziewski, Złotkowski | ||
Sieluń | Ochenki-Małe | Długołęcki, Ochenkowscy | ||
Sieluń | Ochenki-Wielkie | Głażewscy, Ochenkowscy | ||
Sieluń | Ogony | Chełchowska, Długołęcki, Goździewski, Łasiewicki, Modzelewscy, Ogonowscy | ||
Sieluń | Rupino | Brodowscy, Biedrzyccy, Długołęccy, Rupińscy, Stepnowski, Wodzińska, Załęscy | ||
Sieluń | Ruś młyn z karczmą | Józefa z Szydłowskich Maciszewska podstolina inowłodzka | ||
Sieluń | Sieluń | proboszcz sieluński | ||
Sieluń | Sieluń Księstwo | książę sieluński | ||
Sieluń | Strzemieczne-Hieronimy | Strzemieczni | ||
Sieluń | Strzemieczne-Niemierze | szlachta* | ||
Sieluń | Strzemieczne-Olexy | Borkowscy, Chełstowski, Gierwatowscy, Ochenkowscy, Żebrowski | ||
Sieluń | Strzemieczne-Sadykierz | Józefa z Szydłowskich Maciszewska podstolina inowłodzka | ||
Sieluń | Strzemieczne-Sędki (deserta) | Anna Rozalia z Hilzenów Mostowska wojewodzina mazowiecka, Józefa z Szydłowskich Maciszewska podstolina inowłodzka, Glinki | ||
Sieluń | Strzemieczne-Wiosny | Brodowski, Glinki, Gierwatowski | ||
Sieluń | Śledzie | Śledziewscy | ||
Sieluń | Ziemaki | Józefa z Szydłowskich Maciszewska podstolina inowłodzka | ||
Sieluń | Żebry-Perossy | Budny, Ciszkowski, Kołakowski, Kamionowscy, Mierzejewscy, Żebrowscy, Załęscy | ||
Sieluń | Żebry-Podsędki | Strzemieczni | ||
Sieluń | Żerań Mały | Ciszkowski, Dobrołęccy, Korczakowscy, Kamionowscy, Żebrowscy, Żerańscy, Załęski | ||
Sieluń | Żerań Wielki | Borkowscy, Długołęcki, Napiórkowski, Olszewski, Stepnowski, Żerańscy, Żebrowski | ||
Szelkowo | Bienduga | Maciej Przeradowski podsędek różański | ||
Szelkowo | Czepielewo | norbertanki płockie | ||
Szelkowo | Daniłowo | Mikołaj Glinka starosta makowski | ||
Szelkowo | Grzanka młyn | Mikołaj Glinka starosta makowski | ||
Szelkowo | Laski | Karol Klicki cześnik różański | ||
Szelkowo | Łaź | Mikołaj Glinka starosta makowski | ||
Szelkowo | Magnuszewo-Kotowe | Stanisław Młocki podczaszyc różański | ||
Szelkowo | Magnuszewo-Wielkie | Karol Klicki cześnik różański | ||
Szelkowo | Orzyc | Karol Klicki cześnik różański, Babscy, Gogolewski | ||
Szelkowo | Rostki-Strużne | Gutowscy, Miecznikowski, Rostkowscy, Bartołd, Glinka, Rzewnicki | ||
Szelkowo | Rostki-Kaptury | Młocki, Zieliński, Gierwatowscy | ||
Szelkowo | Sielc | Przeradowska, Młocki | ||
Szelkowo | Smrock | Mikołaj Glinka starosta makowski | ||
Szelkowo | Strachocin | Rzechowski, Młocki | ||
Szelkowo | Szelkowo (po jezuitach) | Michał Karski chorąży różański | proboszcz szelkowski | |
Szwelice | Boby | benedyktyni pułtuscy | ||
Szwelice | Czarnostowo | biskup płocki | ||
Szwelice | Dzierżanowo | Chełchowski, Dzierżanowski, Laskowski | biskup płocki | |
Szwelice | Głodowo | biskup płocki | ||
Szwelice | Głódki | Biedrzycki, Głodkowscy, Milewski, Pomaski, Ślaski, Troszyńscy | ||
Szwelice | Gościejewo | biskup płocki | ||
Szwelice | Pomaski-Wielkie | Burski, Chodkowski, Grzybowscy, Kownacki, Napiórkowski, Nosarzewski, Pomascy, Ponikiewscy, Zalescy | ||
Szwelice | Pomaski-Sikuty | Bóbr, Chrzanowski, Głodkowski, Kownacki, Napiórkowscy, Pomascy | ||
Szwelice | Szwelice | biskup płocki, proboszcz szwelicki | ||
Szwelice | Ślasy-Złotki | Chodkowski, Chrzanowscy, Głodkowski, Krzyżewski, Leśnikowski, Ślascy | ||
Szwelice | Wójciska (deserta) | biskup płocki | ||
Szwelice | Wójty-Trojany | Osmulski wójt | ||
Szwelice | Zelki-Dąbrowne | Chodkowski, Chrzanowscy, Gutowski, Pomaski | ||
Węgrzynowo | Dybczyzna | bracia Karniewscy pisarzewicze różańscy | ||
Węgrzynowo | Młodzianowo | Józef Klicki łowczy różański | ||
Węgrzynowo | Obłudzino | Józef Klicki łowczy różański | ||
Węgrzynowo | Popielarka | Józef Klicki łowczy różański | ||
Zambski | Chmielewo | benedyktyni pułtuscy | ||
Zambski | Gnojno | biskup płocki, Rzechowski wójt | ||
Zambski | Przeradowo | Adam Przeradowski stolnik różański |
RÓŻAŃSKA LIRYKA HERALDYCZNA
[RGW sygn.44 k. 369 a, 1734]
Potomnym wiekom te tu moje pierwsze
Dla wiadomości zostawuje wiersze.
Klucz y podkowa ciekawość iedyna,
Czyi iest Jasieńczyk, a czyia Nowina,
Herby tak zwane y domów zaszczyty,
Jasieńczyk razem z Nowiną wyryty?
Niech klucz do Nieba Żebrowskim otworzy,
Nowina Brzozym łask z Nieba przysporzy.
P.B.
Źródła:
AGAD, Archiwum Skarbu Koronnego, sygn.65 k.826-839, sygn.66 k.787-847.
Regestr pogłównego prowincji wielkopolskiej w 1676 r., Biblioteka Narodowa, Mf.1856.
Franciszek Czajkowski “Regestr diecezjów”, ok.1781, Biblioteka Narodowa, Mf.7679.
AGAD, różańskie grodzkie wieczyste, różańskie grodzkie relacje i oblaty.
AGAD, makowskie ziemskie wieczyste, makowskie grodzkie relacje i oblaty.
ADjPłock, metryki parafii Gąsewo, Krasnosielc, Maków, Podoś i Płoniawy, Szwelice.
Bartosz Paprocki “Herbarz rycerstwa polskiego”, Kraków 1584.
Kacper Niesiecki “Herbarz Polski”, wydanie II, Lipsk 1839-1845.
Wojciech W. na Wielądkach Wielądko “Heraldyka czyli opisanie herbów szlachty polskiej”, Warszawa 1792-1798.
Adam Boniecki “Herbarz Polski”, Warszawa 1899-1913.
Seweryn hr. Uruski “Rodzina. Herbarz szlachty polskiej”, Warszawa 1904-1938.
Teki Włodzimierza Dworzaczka 1.2.0. CD-ROM, Kórnik 1997.
Czesław Brodzicki “Początki osadnictwa Wizny i ziemi wiskiej na tle wydarzeń historycznych w tym regionie Polski (do 1529 roku)”, Warszawa 1994.
Czesław Brodzicki “Ziemia łomżyńska do 1529 roku”, Warszawa 1999.
Ks. Michał M. Grzybowski “Z archiwaliów diecezjalnych płockich”, zeszyt 11″Dekanat makowski”, Płock 2003.
Franciszek Żerański “Genealogia rodów Żerańskich i Pepłowskich”, Warszawa 2003.
“Słownik geograficzny Królestwa Polskiego”, Warszawa 1880-1902.
“Kalendarz polityczny dla Królestwa Polskiego i Wielkiego Xięstwa Litewskiego na Rok Pański 1779”,